प्रस्तावना :

आजच्या जगात, स्वच्छ आणि सुरक्षित पिण्याचे पाणी हे जगण्यासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. भारतात, बिसलरी हे नाव मिनरल वॉटरशी पर्यायवायी बनले आहे. पण तुम्हाला माहीत आहे का की ‘बिसलरी'(Bisleri) नावामागे काय इतिहास आहे? 1965 मध्ये इटलीमध्ये फेलिस बिसलरी यांनी स्थापन केलेल्या एका छोट्या कंपनीपासून ते भारतातील सर्वात लोकप्रिय मिनरल वॉटर ब्रॅंड बनण्यापर्यंतचा प्रवास खरंच प्रेरणादायी आहे.

बिसलरी बॉटल चा इतिहास |History of Bisleri

बिसलरी भारतात एक ब्रँड कसा बनला:

जेव्हाही आपण घराबाहेर जातो, सहलीला जातो किंवा अज्ञात शहरात जातो तेव्हा बहुतेक खनिज पाणी आपली तहान भागवते. मिनरल वॉटरचे नाव ऐकल्यावर सर्वात पहिले नाव डोळ्यासमोर येते ते म्हणजे बिस्लेरी. या ब्रँडचा पाया इटलीतील सिग्नर फेलिस बिसलरी (Felice Bisleri) यांनी घातला होता, पण त्याची वाढ भारताशीही जोडली गेली होती. हा ब्रँड 60 च्या दशकात भारतात दाखल झाला होता आणि हा तो काळ होता जेव्हा भारतात अन्नाची कमतरता होती आणि देशातील सर्वात मोठा समूह पार्ले (Parle) समूह विभागला गेला होता.

या ग्रुपशी संबंधित चार भावांपैकी एक म्हणजे जयंतीलाल चौहान, ज्यांना फाळणीनंतर पार्ले ग्रुपचा (Parle Group) शीतपेयांचा (Cold Drinks) व्यवसाय मिळाला. त्यावेळची सर्वात मोठी अडचण ही होती की, देशातील बहुतांश लोकांना दोन वेळचे जेवण मिळणे कठीण झाले होते. अशा परिस्थितीत शीतपेय कंपनी चालवणे हे आणखी मोठे आव्हान बनले आहे.

मुलाने निर्णय घेतला होता

जयंतीलाल यांच्या तीन मुलांपैकी, रमेश, मधुकर आणि प्रकाश, रमेश चौहान, जे यूएसएच्या मॅसॅच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीमधून अभियांत्रिकी आणि व्यवसाय व्यवस्थापनाचा अभ्यास करून परत आले होते, त्यांनी सोडा सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. त्याकाळी बिसलेरी उच्च व श्रीमंत वर्गातील लोकांना काचेच्या बाटल्यांमध्ये मिनरल वॉटर पुरवत असे. रमेश चौहान यांनी त्यांच्या नवीन प्रकल्पासाठी बिसलेरी विकत घेतली आणि 1985 मध्ये ते प्लास्टिकच्या बाटल्यांमध्ये विकू लागले.

प्रिमियम ब्रँडही बिसलरीशी स्पर्धा करू शकले नाहीत.

रमेश चौहाणे यांनी आपला सॉफ्ट ड्रिंक ब्रँड अमेरिकन कंपनी कोका कोलाला विकला आणि पूर्णपणे बिस्लेरीवर लक्ष केंद्रित केले. त्याने बिस्लेरीला जोरदार ब्रँड केले आणि त्याला सर्वात शुद्ध पाण्याचा समानार्थी बनवले. बिसलरीचा यशाचा विक्रम पाहून अनेक कंपन्या मिनरल वॉटरच्या क्षेत्रात व्यवसाय करण्यासाठी आल्या.

2000 च्या सुरुवातीला कोका कोला (Coca Cola), पेप्सी(Pepsi) आणि नेस्ले (Nestle) या कंपन्यांमध्ये त्यांचे स्वतःचे मिनरल वॉटर ब्रँड विकसित करण्यासाठी स्पर्धा होती. परिणामी, ॲक्वाफिना, बेली आणि किन्लेसह अनेक मिनरल वॉटर ब्रँड बाजारात दाखल झाले. इतर अनेक प्रिमियम ब्रँड्सनेही बाजारात प्रवेश केला पण त्यांना बिस्लेरीसारखे यश मिळाले नाही.

सुरुवातीचे दिवस | Beginning Days

फेलिस बिसलरी (Felice Bisleri) हे इटलीमधील Milanon शहरात राहणारे एक उद्योजक होते. 1965 मध्ये, ते भारतात मलेरियाच्या औषधाची विक्री करण्यासाठी आले.
भारतात राहताना, त्यांना लवकरच लक्षात आले की स्वच्छ पिण्याच्या पाण्याची (Drinking Water) उपलब्धता ही एक मोठी समस्या आहे.
या समस्येवर तोडगा (Option) काढण्यासाठी त्यांनी मिनरल वॉटर विकण्याचा निर्णय घेतला. 1969 मध्ये, त्यांनी ‘बिसलरी'(Bisleri) नावाचा ट्रेडमार्क नोंदवला आणि भारतात मिनरल वॉटरची निर्मिती आणि विक्री सुरू केली.
सुरुवातीला, बिसलरी (Bisleri) काचेच्या बाटल्यांमध्ये विकले जात होते. काचेच्या बाटल्या जड आणि नाजूक असल्यामुळे, वितरण आणि साठवणुकीमध्ये अनेक अडचणी येत होत्या.
1970 च्या दशकात, प्लास्टिकच्या बाटल्यांचा वापर सुरू झाला आणि बिसलरीने लवकरच त्यांचा अवलंब केला. प्लास्टिकच्या बाटल्या हलक्या आणि टिकाऊ असल्यामुळे, बिसलरीला देशभरात आपले वितरण नेटवर्क विस्तारण्यास मदत झाली.

वाढआणि यश | Growth & Success

1980 च्या दशकात, बिसलरी भारतातील सर्वात लोकप्रिय मिनरल वॉटर ब्रॅंड बनले. या यशामागे अनेक कारणे होती.

उच्च दर्जाचे पाणी: बिसलरी नेहमीच उच्च दर्जाचे आणि शुद्ध पाणी प्रदान करण्यावर भर देत आले आहे. बिसलरीचे पाणी अनेक टप्प्यांच्या शुद्धीकरण प्रक्रियेतून जाते आणि ते भारतीय मानक ब्युरो (BIS) द्वारे प्रमाणित आहे.
प्रभावी मार्केटिंग: बिसलरीने ‘प्योर एंड सेफ’ या नारावावर आधारित अनेक प्रभावी मार्केटिंग मोहिमा राबवल्या आहेत. या मोहिमांमुळे बिसलरी ब्रॅंडला भारतातील घराघरात पोहोचण्यास मदत झाली.
मजबूत वितरण नेटवर्क: बिसलरीचे भारतात एक मजबूत वितरण नेटवर्क आहे. बिसलरीचे पाणी देशातील सर्व प्रमुख शहरांमध्ये आणि ग्रामीण भागांमध्ये उपलब्ध आहे.
विविध प्रकारची उत्पादने: बिसलरी आजकाल विविध प्रकारची मिनरल वॉटर आणि इतर पेये विकते. यामध्ये स्पार्कलिंग वॉटर, फ्लेवर्ड वॉटर आणि स्पोर्ट्स ड्रिंकचा समावेश आहे.